سیاست‌گذاری سالمندی و بازنشستگی

عنوان پنل: سیاست‌گذاری سالمندی و بازنشستگی

رئیس پنل: دکتر حجت‌الله میرزایی

دبیر پنل: دکتر ستار پروین

پنل با سخنرانی دکتر عمادی آغاز شد. ایشان تأکید داشتند که نگرش «بحران» به صندوق‌های بازنشستگی چندان اصولی نیست و این دیدگاه سنتی باید تغییر کند. به نظر وی سطح ناکافی پوشش بیمه‌ای از مسایل جدی بیمه‌هاست. ایشان اظهار داشتند که در حوزۀ بازنشستگی ضعف جدی نظری داریم و عمدۀ تعاریف این حوزه مبهم و منسوخ است و یکی از الزامات بهبود وضعیت صندوق‌های بازنشستگی ایجاد تحولات گفتمانی و تدوین سیاست‌های منسجم و هماهنگ است. توجه به نگرش شهروندی و استفاده از سازمان‌های مردم‌نهاد از دیگر نکات مورد توجه ایشان بود.

دکتر مشفق در بحث خود به مقایسه بین ایران و ترکیه به لحاظ وضعیت سیاست‌گذاری سالمندی پرداختند. به نظر ایشان در موضوع سالمندی باید برنامه‌های پیش‌دستانه داشته باشیم. ایشان یکی از خلأهای موجود در این حوزه را نبود برنامه اقدام ملی دانستند.

دکتر زنجری در مقاله خود به سالمندی فعال تأکید داشتند، موضوعی که با کیفیت زندگی سالمند در هم تنیده است. به نظر ایشان، اولویت سیاست‌گذاری سالمندی در ایران در پنج حوزه نمود دارد که عبارتند از: سلامت، نیازهای اولیه، حمایت اجتماعی، امنیت فیزیکی، و در نهایت توجه به آسیب‌پذیرترین سالمندان. به نظر ایشان سیاست‌گذاری در این حوزه باید چندبعدی، چند سطحی، فرایندی، و بسترمحور باشد.

دکتر حجت‌الله میرزایی دیگر سخنران این پنل به مبحث وضعیت صندوق‌های بازنشستگی در ایران پرداختند. ایشان بیان داشتند که کارکرد این صندوق‌ها چندگانه است که می‌توان به مواردی مانند مقابله با فقر سالمندی، مقابله با حوادث، ابزار توزیع درآمد، ابزار تفاهم بین دولت، کارفرما و کارگران اشاره کرد. وی در ادامه به آسیب‌های این صندوق‌ها اشاره کردند و مواردی مانند بازنشستگی زودرس، پوشش ناکافی، نابرابر و تبعیض‌آمیز بودن، ناکافی و غیر جامع بودن پرداخت‌ها، وابستگی به بودجه عمومی و... را مورد توجه قرار دادند.

در نهایت دکتر عظیمی موضوع مدیریت و حکمرانی خوب صندوق‌های بازنشستگی را مورد بحث قرار دادند. ایشان با اشاره به ماهیت بین نسلی صندوق‌ها و درهم‌تنیدگی آن با امنیت ملی، کیفیت مدیریت این صندوق‌ها را بسیار مهم دانستند و تأکید کردند که این مسئله نیازمند توجه به حکمرانی خوب و شاخص‌های آن مانند پاسخگویی، شفافیت، پیش‌بینی‌پذیری، مشارکت و پویایی است. به نظر ایشان چالش‌های تحقق حکمرانی خوب در چند حوزه نمود دارد که عبارتند از: غلبه رویکرد حمایتی، کوته‌نگری، گروه‌گرایی، درک غیرسیستمی از صندوق‌ها زیر پا نهادن سه‌جانبه‌گرایی. ایشان برای تحقق حکمرانی خوب در این حوزه، راهبردهایی نظیر درک نهادی، فهم ارزش‌های اجتماعی، درک سیستمی، و تقدم شهروندی را مورد تاکید قرار دادند.

تهیه کننده: دکتر ستار پروین